CHÚNG TA LUÔN LUÔN ĐÚNG KHI THỰC HIỆN TỐT DI HUẤN CỦA V.I. LÊNIN VỀ XÂY DỰNG ĐẢNG MÁCXÍT KIỂU MỚI

 Kế thừa những tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen về xây dựng một chính đảng độc lập của giai cấp vô sản, V.I.Lênin với tư cách là ‘‘một nhà cách mạng chuyên nghiệp’’, lãnh tụ của phong trào công nhân Nga, đã kiên trì thực hiện cuộc đấu tranh tư tưởng, lý luận nhằm bác bỏ những quan điểm sai trái, phản động với mưu đồ cố tình xuyên tạc, hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản, phá hoại phong trào công nhân; qua đó, bổ sung, phát triển sáng tạo những tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen cho phù hợp với điều kiện lịch sử mới; nâng tầm cao các quan điểm, tư tưởng của C.Mác và Ph.Ăngghen thành học thuyết khoa học, cách mạng về xây dựng đảng mácxít kiểu mới của giai cấp công nhân. Và chính Người đã trực tiếp tổ chức, thành lập, lãnh đạo Đảng Công nhân dân chủ - xã hội Nga - một chính đảng vô sản kiểu mới - tiền thân của Đảng Cộng sản Liên Xô sau này. Đây là "một đảng kiểu mới, thật sự cách mạng và thật sự cộng sản", khác với tất cả các đảng kiểu cũ ở châu Âu của những người theo "chủ nghĩa xã hội chân chính" hay theo đuôi "chủ nghĩa cải lương đại nghị"...

Theo V.I.Lênin, tính tất yếu khách quan phải xây dựng và củng cố vững chắc vai trò lãnh đạo của đảng mácxít kiểu mới của giai cấp công nhân là điều kiện cơ bản hàng đầu, mang ý nghĩa quyết định sự thành công của sự nghiệp đấu tranh cách mạng, thực hiện khát vọng giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người. Khác với tất cả các tổ chức đảng chính trị đương thời - những tổ chức không có hình thù rõ rệt, kiểu như một câu lạc bộ, một thực thể lỏng lẻo, không có trật tự, kỷ cương, kỷ luật; hoạt động không có nguyên tắc, không có quan hệ ràng buộc về mặt tổ chức, xa rời quần chúng nhân dân và quản lý đảng viên theo kiểu "thỏa hiệp", "bè phái" - Đảng Cộng sản mácxít kiểu mới phải là đội tiên phong chính trị chiến đấu có tổ chức và là tổ chức cao nhất, giác ngộ nhất của giai cấp công nhân; đấu tranh vì mục tiêu độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản; thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của mình.

Đảng Cộng sản là lương tâm, trí tuệ và là niềm vinh dự, tự hào của giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân lao động. V.I.Lênin cho rằng, chính Đảng Cộng sản (chứ không phải là đảng chính trị của các lực lượng nào khác) có ý thức trách nhiệm rõ ràng về việc đưa lý luận khoa học, cách mạng vào phong trào công nhân, trực tiếp lãnh đạo, định hướng chính trị và tổ chức giáo dục, động viên giai cấp công nhân và quần chúng nhân dân hành động cách mạng, nhằm thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình là đấu tranh vứt bỏ mọi gông xiềng, xích sắt, xoá bỏ mọi hình thức áp bức, bóc lột, bất công; giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội, giải phóng con người, ..., xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa: hòa bình, ấm no, tự do, hanh phúc !

Do đó, mỗi đảng viên cộng sản cũng như toàn bộ Đảng Cộng sản, từ trung ương đến cơ sở phải ý thức rõ ràng về vị trí, vai trò, nhiệm vụ chính trị  và sự tiên phong, gương mẫu của mình trước giai cấp và không được lẫn lộn Đảng với toàn bộ giai cấp hoặc đồng nhất Đảng Cộng sản là giai cấp công nhân. V.I.Lênin nhấn mạnh: " Không được lẫn lộn đảng, tức là đội tiền phong của giai cấp công nhân với toàn bộ giai cấp"[1].

 Người vạch rõ: "Chỉ có Đảng Cộng sản, nếu nó thực sự là đội tiền phong của giai cấp cách mạng, nếu nó bao gồm những đại biểu ưu tú nhất của giai cấp đó, nếu nó gồm tất cả những chiến sĩ cộng sản hoàn toàn có ý thức và trung thành, có học vấn và được tôi luyện bằng kinh nghiệm đấu tranh cách mạng bền bỉ, nếu nó biết gắn liền với toàn bộ cuộc sống của giai cấp mình và thông qua giai cấp đó, gắn liền với tất cả quần chúng bị bóc lột và biết làm cho giai cấp và quần chúng đó tin tưởng hoàn toàn vào mình - chỉ có một đảng như vậy mới có thể lãnh đạo được giai cấp vô sản trong cuộc đấu tranh cuối cùng, kiên quyết nhất, thẳng tay nhất chống lại tất cả mọi thế lực của giai cấp tư sản"[2].

Trong quan điểm lý luận cũng như trong chỉ đạo thực tiễn cách mạng, V.I.Lênin đều khẳng định rằng, một Đảng Cộng sản thực sự cách mạng sẽ trở thành nhân tố bảo đảm thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, nếu như những đảng viên của đảng đó thấm nhuần sâu sắc và giác ngộ mục tiêu, lý tưởng cách mạng, nắm vững đường lối, chủ trương của Đảng, tự nguyện suốt đời phấn đấu, hy sinh cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng vẻ vang của Đảng vì sự giải phóng con người thoát khỏi sự ‘‘tha hóa’’, bất công, đói nghèo, đem lại hạnh phúc cho giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân lao động. Muốn vậy, trong Đảng phải có sự thống nhất về chính trị, tư tưởng, tổ chức và cán bộ. Chính sự thống nhất này đã, đang và sẽ luôn đặt ra như ‘‘là sự sống còn - một mệnh lệnh tối cao của cuộc sống’’, đòi hỏi Đảng Cộng sản phải có nguyên tắc tổ chức khoa học và cách mạng, phải dựa trên "một lý luận tiền phong hướng dẫn thì mới có khả năng làm tròn vai trò chiến sĩ tiền phong"[3]. Có như vậy, Đảng mới thực sự trong sạch vững mạnh, có uy tín và sức chiến đấu cao. Đó là điều kiện chắc chắn nhất để Đảng Cộng sản xứng tầm là đội tiền phong gương mẫu của giai cấp công nhân, hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử toàn thế giới của mình.

Bám sát thực tiễn đấu tranh cách mạng của phong trào công nhân và dựa vào nguyên tắc tập trung dân chủ mà C.Mác, Ph.Ăngghen đề ra, V.I.Lênin đã phát triển toàn diện nguyên tắc đó và khẳng định rằng, tập trung dân chủ không chỉ là nguyên tắc tổ chức xây dựng đảng mácxít kiểu mới mà còn là nguyên tắc mang tính khoa học trong quản lý nhà nước, tổ chức cộng đồng, chỉ đạo các hoạt động cách mạng có văn hoá. Thực chất của nguyên tắc này là kết hợp hữu cơ giữa chế độ tập trung với chế độ dân chủ triệt để vốn có của giai cấp công nhân, bắt nguồn từ những đòi hỏi của nền sản xuất đại công nghiệp với trình độ khoa học, công nghệ tiên tiến, hiện đại. Từ trong bản chất, nguyên tắc tập trung dân chủ loại bỏ hoàn toàn khuynh hướng vô chính phủ, sự thiếu thống nhất về lãnh đạo, chỉ đạo của các tổ chức, bộ phận, cá nhân phá hoại sự thống nhất ấy, đồng thời cũng loại bỏ khuynh hướng độc đoán, chuyên quyền, gia trưởng, cục bộ, bản vị mà một số lãnh tụ của các đảng chính trị khác thường mắc phải.

Theo V.I.Lênin, nguyên tắc tập trung dân chủ hoàn toàn không phải là sự tự phát, những biểu hiện ngẫu hứng, cứng nhắc, đơn độc của một cá nhân hay một nhóm người đầy thiên kiến, hẹp hòi, mà là cả một quá trình và kết quả của lao động trí tuệ, một sự gạn lọc tinh chất nhất, một sự sáng tạo triệt để nhất để dân chủ trở thành sức sống, có tác dụng thúc đẩy sự phát triển, cải tạo thực tiễn. V.I.Lênin khẳng định, nếu không có chế độ tập trung dân chủ thì Đảng Cộng sản không thể là đội tiền phong chiến đấu có tổ chức và là tổ chức cao nhất của giai cấp công nhân và Đảng không thể tránh khỏi bị chia rẽ, tản mạn, mang tính cục bộ; thoái hóa về tư tưởng chính trị, suy đồi về đạo đức cách mạng và lối sống văn hóa. Người còn chỉ rõ: ai đó tự thừa nhận mình là đảng viên của Đảng Cộng sản mà lại phủ nhận nguyên tắc tập trung dân chủ, nghĩa là phủ nhận tính tổ chức và kỷ luật của Đảng thì người ấy đã rơi vào chủ nghĩa cơ hội, xét lại và đang biến Đảng Cộng sản thành" câu lạc bộ tranh luận"; và chính nó là biểu hiện rõ ràng nhất về sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống.

Rõ ràng là, nếu phá vỡ nguyên tắc tập trung dân chủ thì coi như tính chất và bản chất của Đảng Cộng sản đã bị tổn hại và Đảng đứng trước nguy cơ tan rã, không thể trở thành đội tiền phong gương mẫu - bộ tham mưu chiến đấu có tổ chức và là tổ chức cao nhất của giai cấp công nhân, và đương nhiên, Đảng không có khả năng vạch ra một cương lĩnh hành động triệt để, khoa học, cách mạng; không có sức mạnh toát lên từ sự nêu gương sáng, làm mẫu, giáo dục, thuyết phục quần chúng nhân dân học tập, noi theo, làm theo bằng trí tuệ, trái tim và bằng cả xương máu của mình để thực hiện thắng lợi cương lĩnh đã đề ra và do đó, Đảng không đủ uy tín để lãnh đạo cách mạng; không được nhân dân suy tôn là người lãnh đạo, người “đầy tớ thật trung thành của nhân dân”; và quần chúng nhân dân sẽ không đứng về phía Đảng, dành cho Đảng sự đồng tình, ủng hộ trong đấu tranh cách mạng; thậm chí sẽ nghi ngờ mục tiêu, lý tưởng của Đảng là đấu tranh xóa bỏ áp bức, bóc lột, bất công để tự giải phóng mình; sẽ mất phương hướng và chìm đắm trong mê muội, an phận bởi cuộc sống đau khổ, tối tăm của thân phận làm người dân nô lệ.

Rơi vào hoàn cảnh ấy, V.I.Lênin nhấn mạnh rằng, không ít người sẽ nhận thấy họ bị lừa dối, bị phản bội vì đã nhầm lẫn khi trao gửi niềm tin cho Đảng, đã đi theo Đảng; tức là họ đã sai lầm khi đứng về phía Đảng, một lòng một dạ đi theo Đảng, kiên quyết đấu tranh lật đổ chế độ người áp bức, bóc lột người và quá tin vào tương lai, tiền đồ của cách mạng và lời hứa của Đảng về xây dựng cuộc sống mới hòa bình, ấm no, tự do, hạnh phúc. Đó là một tổn thất lớn của Đảng và nó không thể cứu vãn khi tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, phai nhạt mục tiêu, lý tưởng cách mạng “lây nhiễm” từ một bộ phận quần chúng vào trong nội bộ Đảng, biến Đảng thành “bộ phận theo đuôi quần chúng”. Chính vì vậy, V.I.Lênin nhấn mạnh rằng, một trong những vấn đề then chốt về xây dựng đảng mác xít kiểu mới của giai cấp công nhân là xây dựng Đảng thật sự trong sạch vững mạnh; là đặc biệt quan tâm xây dựng, củng cố mối liên hệ “máu thịt” giữa Đảng và nhân dân. Người chỉ rõ: “chủ nghĩa xã hội sinh động, sáng tạo là sự nghiệp của bản thân quần chúng nhân dân” (V.I.Lênin, Toàn tập, Nxb. Tiến bộ, Mátxcơva, 1978, tập 35, tr. 64). Trong đó, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ là điều kiện cơ bản hàng đầu để tạo ra sự đoàn kết, thống nhất cao trong toàn Đảng. V.I.Lênin coi sự đoàn kết, thống nhất trong toàn Đảng là cội nguồn của sức mạnh để chiến thắng mọi kẻ thù. Do đó, theo Người, Đảng phải đặc biệt coi trọng và thường xuyên, nghiêm túc thực hiện tốt công tác phê bình và tự phê bình trong Đảng, vì đây là biện pháp “khó khăn, phức tạp nhất nhưng hữu dụng nhất” và chính nó là “phép màu” để nâng cao uy tín, phát huy vai trò và tăng cường sức mạnh chiến đấu của Đảng, cũng như củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng. V.I.Lênin khẳng định, công tác phê bình và tự phê bình trong Đảng có vai trò đặc biệt quan trọng" và "hết sức cần thiết" để nâng tầm cao trí tuệ, để phát hiện và giải quyết mâu thuẫn kịp thời, làm cho nội bộ Đảng trong sạch vững mạnh, thật sự đoàn kết, thống nhất. Người viết: "Thái độ của một chính đảng trước những sai lầm của mình là một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất và chắc chắn nhất để xem xét đảng ấy có nghiêm túc không... Công khai thừa nhận sai lầm, tìm ra nguyên nhân sai lầm, phân tích hoàn cảnh đã đẻ ra sai lầm, nghiên cứu cẩn thận những biện pháp để sửa chữa sai lầm ấy - đó là dấu hiệu chứng tỏ một đảng nghiêm túc..."[4].

Đoàn kết, thống nhất là cội nguồn sức mạnh của Đảng Cộng sản, V.I.Lênin chỉ ra rằng: "Nếu không có cái cơ sở tư tưởng chung thì không thể có vấn đề thống nhất"[5]. Vậy là, cơ sở tư tưởng chung của sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, theo V.I.Lênin, phải dựa vào sự thống nhất của cương lĩnh, đường lối, cả trong tư tưởng, tổ chức và hành động, tức là lý luận phải gắn chặt với thực tiễn, lời nói phải gắn chặt với việc làm; đảng viên Đảng Cộng sản phải luôn đề cao sự nêu gương, làm mẫu trước quần chúng nhân dân để họ nhìn vào đó học tập, noi theo, làm theo.

V.I.Lênin chỉ ra và cảnh báo về những “căn bệnh” đã và đang trở thành nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng, làm phá sản thành quả cách mạng. Đó là “căn bệnh” chủ quan duy ý chí, cơ hội, hối lộ, tham nhũng, quan liêu, xa dân, v.v.. Vì vậy, Người yêu cầu Đảng của giai cấp công nhân phải "tẩy sạch" khỏi đảng những phần tử tha hóa, biến chất, những người “đội lốt, mang danh đảng viên Đảng Cộng sản” để tuyên truyền quan điểm chống Đảng, phá Đảng". Bởi vì, nếu trong Đảng mà có những người cơ hội hoặc công khai, hoặc "ngấm ngầm" thì sớm hay muộn, Đảng sẽ "không thể tránh khỏi tan rã, trước tiên tan rã về tư tưởng, sau sẽ tan rã về tổ chức". Cho nên, để Đảng không bị chia rẽ thành bè phái hoặc hình thành các phe nhóm, nhất thiết Đảng phải thường xuyên thực hiện phê bình và tự phê bình, thường xuyên củng cố sự đoàn kết, nhất trí trong Đảng, giữ cho Đảng thật sự trong sạch vững mạnh và mỗi đảng viên của Đảng phải thật sự gương mẫu về đạo đức, lối sống; thực hiện tốt những điều quy định đảng viên không được làm; lấy lời căn dặn của Bác Hồ trong Di Chúc làm phương châm hành động cách mạng: cán bộ, đảng viên phải giữ gìn phẩm chất đạo đức cách mạng như ‘‘giữ gìn con ngươi của mắt mình’’.

 Bên cạnh việc nhắc nhở phải đưa ra khỏi Đảng những người không đủ tư cách đảng viên Đảng Cộng sản và coi đó là công việc nhất thiết phải làm, thì đồng thời, V.I.Lênin luôn đề cao vai trò của công tác giáo dục, xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, lấy việc tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu của mỗi cán bộ, đảng viên làm nòng cốt; giúp họ tự ý thức sâu sắc về việc nâng cao danh hiệu người đảng viên cộng sản trước nhân dân. Nhiệm vụ này không chỉ có ý nghĩa quyết định việc củng cố, tăng cường và nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng mà còn đặc biệt hệ trọng đối với việc củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng cũng như việc nâng tầm cao uy tín, vị thế của mỗi đảng viên trước nhân dân, nhất là những người giữ chức vụ cao trong bộ máy của Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp. Đấy là điều kiện tốt nhất để Đảng gần dân, sống trong lòng nhân dân, phát huy vai trò của họ trong việc phát hiện, xem xét, nhận diện cái tốt, cái xấu để bảo vệ Đảng; đóng góp ý kiến, đề xuất biện pháp giáo dục, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên khi họ mắc sai lầm, khuyết điểm cũng như giới thiệu cho Đảng những quần chúng ưu tú để Đảng bồi dưỡng và kết nạp họ vào đội ngũ của mình. Đây là một công việc quan trọng và rất cần thiết. Nhờ đó mà Đảng Cộng sản ngày càng vững mạnh và có như vậy, Đảng mới làm tròn sứ mệnh lịch sử của mình. V.I.Lênin nhấn mạnh: Một trong những điều tối kỵ nhất là Đảng tuyệt đối không được để những phần tử cơ hội, "những phần tử xấu, những cặn bã của chủ nghĩa tư bản cũ len lỏi vào trong đảng chân chính"[6].

V.I.Lênin cho rằng, việc thoái hoá, biến chất về đạo đức và sai lầm về đường lối chính trị của người đảng viên là rất nghiêm trọng, nhất là “người giữ chức trọng quyền cao”; phải coi đó là sự tổn thất to lớn của Đảng, nhưng nghiêm trọng hơn, tổn thất nặng nề hơn không chỉ cho Đảng mà cho cả giai cấp công nhân và nhân dân lao động là sự sai lầm về đường lối chính trị của Đảng Cộng sản cầm quyền. Bởi vì, toàn bộ sự nghiệp của Đảng, trước hết phụ thuộc vào sự đúng đắn của đường lối chính trị do Đảng khởi thảo và lãnh đạo. Do đó, nhiều lần V.I.Lênin nhắc nhở rằng, Đảng phải hết sức cảnh giác, đề phòng nguy cơ "chệch hướng", sai lầm về đường lối chính trị và nguy cơ trong nội bộ Đảng có cán bộ, đảng viên tha hóa, biến chất, tham nhũng, quan liêu, xa rời quần chúng nhân dân, “nói một đằng, làm một nẻo”... Phải khẳng định rõ ràng rằng, đó không chỉ là sự nguy hiểm mà là cực kỳ nguy hiểm, nếu Đảng của nó lại cầm quyền ở một nước mà giai cấp công nhân chiếm tỷ lệ nhỏ trong dân cư. Cho nên, bất luận trong điều kiện, hoàn cảnh nào, trong công tác xây dựng Đảng, phải đặc biệt chú trọng quan tâm làm tốt công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ đảng viên của Đảng, nhất là đội ngũ những người giữ chức vụ chủ chốt, phải rà xét thật sự nghiêm túc về phẩm chất và năng lực, cũng như giao cho họ những công việc thật sự khó khăn để rèn luyện, thử thách và kiểm chứng sự gắn bó của họ với quần chúng nhân dân, sự tuyệt đối trung thành của họ đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng. Mặt khác, V.I.Lênin luôn đề nghị phải “trí tuệ hóa” Đảng, nhất là trí tuệ hóa đội ngũ cán bộ, đảng viên của giai cấp công nhân, giai cấp nông dân - những người mới bước ra từ cuộc chiến tranh, chưa có nhiều kinh nghiệm về tổ chức, quản lý công tác xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Bởi lẽ, có được cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn là một trong những phương sách tốt để nâng cao vai trò và uy tín lãnh đạo của Đảng Cộng sản nhưng nếu trong Đảng chỉ có nhiều người nhiệt tình cách mạng mà thiếu tri thức khoa học, văn hóa thấp thì đó là một nguy cơ làm suy yếu Đảng. Nói cách khác, Đảng thiếu đội ngũ cán bộ tốt thì sự nghiệp cách mạng sẽ gặp vô vàn khó khăn, thậm chí sẽ không thể thành công. Do vậy, trong công tác cán bộ, nhất là việc đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ chủ chốt phải nghiên cứu con người, tìm những cán bộ có bản lĩnh chính trị thật sự kiên định vững vàng, có tri thức khoa học, kỹ thuật...; tức là có đủ đức, có đủ tài để giao những trọng trách đặc biệt quan trọng mà Đảng và nhân dân tin cậy, phó thác.

Nghiên cứu, quán triệt và thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, nhất là Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI về một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay; suy ngẫm về những điều V.I.Lênin căn dặn về xây dựng đảng mác xít kiểu mới của giai cấp công nhân, thiết nghĩ, mỗi cán bộ, đảng viên cần đẩy mạnh nghiên cứu, học tập, quán triệt sâu sắc và vận dụng sáng tạo những di huấn của V.I.Lênin về xây dựng Đảng cầm quyền trong sạch vững mạnh. Đó là những bài học kinh nghiệm quý báu đến nay vẫn còn nguyên giá trị cả về lý luận và thực tiễn. Qua đó, chúng ta sẽ nhận thức sâu sắc hơn giá trị và ý nghĩa sâu sắc của những luận điểm của V.I.Lênin đối với cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng ta hiện nay, nhất là cuộc đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên nhằm xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch vững mạnh, luôn luôn xứng đáng là một đảng “đạo đức”, một đảng “văn minh”; là nhân tố lãnh đạo đóng vai trò quyết định thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.

---

[1] V.I.Lênin, Toàn tập, tập 8, Nxb Tiến bộ, Mátxcơva, 1977, tr. 289.

[2] Sách đã dẫn, tập 41, 1977, tr.227.

[3] Sách đã dẫn, tập 6, 1978, tr.32.

[4] V.I.Lênin, Toàn tập, tập 41, Nxb Tiến bộ, Mátxcơva, 1977, tr.51.

[5] Sách đã dẫn, tập 5, 1978, tr.336.

[6] V.I.Lênin, Toàn tập, tập 39, Nxb Tiến bộ, Mátxcơva, 1978, tr.256